Rezerv para birimi veya rezerv varlık olarak da bilinen rezerv para birimi, merkez bankaları ve diğer büyük finansal kuruluşlar tarafından döviz rezervlerinin bir parçası olarak önemli miktarlarda tutulan bir para birimidir. Uluslararası işlemler, yatırımlar ve değer deposu olarak kullanılır.
Rezerv para biriminin birincil işlevi uluslararası ticareti ve finansmanı kolaylaştırmaktır. Dünyanın dört bir yanındaki ülkeler tarafından yaygın olarak kabul görmesi ve güvenilmesi, onu sınır ötesi işlemler için tercih edilen bir değişim aracı haline getirir. Rezerv para birimleri genellikle güçlü ekonomilere, istikrarlı siyasi sistemlere ve derin finansal piyasalara sahip ülkeler tarafından ihraç edilir.
Bir rezerv para biriminin bazı temel özellikleri şunlardır:
ABD doları (USD) onlarca yıldır hakim rezerv para birimi olmuş, onu euro (EUR), Japon yeni (JPY), İngiliz sterlini (GBP) ve İsviçre frangı (CHF) takip etmiştir. Bu para birimleri merkez bankaları tarafından yaygın olarak tutulmakta ve uluslararası işlemlerin gerçekleştirilmesinde, emtiaların fiyatlandırılmasında ve finansal piyasalar için bir ölçüt olarak kullanılmaktadır.
Ancak rezerv para birimlerinin bileşimi, küresel ekonomik güç ve finansal dinamiklerdeki değişimleri yansıtacak şekilde zaman içinde değişebilir. Örneğin, Çin gibi gelişmekte olan ekonomilerin yükselişi Çin yuanının (CNY) rezerv para birimi olarak kullanımının artmasına yol açmıştır.
Sonuç olarak rezerv para, merkez bankaları ve büyük finans kuruluşları tarafından tutulan, yaygın olarak kabul gören ve güvenilen bir para birimidir. Uluslararası ticaret ve finans için bir değişim aracı, değer deposu ve hesap birimi olarak hizmet eder. Rezerv para birimlerinin seçimi ekonomik güç, istikrar ve likidite gibi faktörlere dayanmaktadır.